لحیم سردی چیست؟
لحیم سردی به حالتی گفته می‌شود که اتصال ایجاد شده بین دو قطعه فلز به‌طور کامل، یکنواخت و محکم نیست. این وضعیت معمولاً به دلیل ذوب ناکافی یا عدم چسبندگی مناسب لحیم به سطح فلزات ایجاد می‌شود که این مشکل میتواند کاری غیر حرفه‌ای را ایجاد کند و نهایتا لحیم ترک بخورد.
لحیم سردی چگونه ایجاد می شود؟
لحیم سردی میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد، ولی نتیجه همه این دلایلی وضعیتی را منجر می شود که قلع نتواند کاملا ذوب شود و یک اتصال مناسب ایجاد کند.
- ذوب نشدن کامل لحیم: زمانی که دمای لحیم‌کاری کم باشد و به حد مورد نیاز نرسد، قلع به درستی ذوب نمی‌شود و اتصال قوی‌ای ایجاد نمی‌گردد. از دلایل ذوب نشدن کامل لحیم میتوان به پایین بودن توان هویه، کیفیت نامرغوب سیم لحیم، برداشتن زودهنگام هویه از محل اتصال و... نام برد.
- آلودگی سطحی: وجود آلودگی‌ها (مانند گرد و غبار، چربی، و اکسید) روی سطح فلزات میتواند مانع از چسبندگی صحیح لحیم به آنها شود. برای تمیز نمودن برد از این آلودگی ها میتوان از تینر و یا اسپری های شستشوی برد استفاده کنید.
- عدم استفاده از فلاکس یا روغن لحیم: فلاکس‌ها، به عنوان مواد شیمیایی محافظ، از اکسیداسیون جلوگیری کرده و سطح فلزات را تمیز میکنند همچنین اتصال سیم لحیم به برد محکم تر شده و باعث افزایش مقاومت در برابر دما می شود که در طولانی مدت از ضعیف شدن پایه لحیم و شل شدن اتصال قطعات جلوگیری می کند؛ عدم استفاده از فلاکس میتواند به ایجاد لحیم سردی منجر شود.
- لرزش هنگام خنک شدن لحیم: هنگامی که عمل لحیم کاری را انجام دادید و هویه را از محل اتصال برمیدارید تا زمان سرد شدن کامل اتصال نباید لرزشی در پایه ها و قطعات ایجاد شود؛ هرگونه لرزش هنگام سرد شدن لحیم میتواند باعث لحیم سردی شده و اتصال را خراب کند.
راه های تشخیص لحیم سردی
ظاهر بصری:
- نقاط کدر و مات: لحیم سرد معمولاً دارای ظاهری کدر، مات و ناهموار است. در مقایسه، اتصالات خوب باید براق و نقره‌ای باشند.
- سختی و بافت ناهموار: لحیم سرد ممکن است بافت ناهمواری داشته باشد و در بعضی جاها ترک یا شکاف‌هایی دیده شود.
چک کردن اتصالات:
- حرکت فیزیکی: اگر اتصال را به آرامی تکان دهید و ببینید که حوضه لحیم به راحتی جا به جا می‌شود یا جدا می‌شود، احتمالاً لحیم سردید.
- آزمون فشار: با استفاده از یک ابزار تست (مانند مولتی‌متر یا نشانگر LED) می‌توانید فشار را به اتصالات وارد کنید. اگر اتصال به درستی عمل نکند یا قطع شود، ممکن است نشانه‌ای از لحیم سردی باشد.
اندازه‌گیری با مولتی‌متر:
- مقاومت بالا: اگر با مولتی‌متر مقاومت اتصالات را اندازه‌گیری کنید و مقدار مقاومت بالا باشد (به‌جای صفر یا مقدار نزدیک به صفر)، این میتواند نشانه‌ای از لحیم سرد باشد.
- بررسی اتصال: با استفاده از حالت بیزر مولتی‌متر، می‌توانید بررسی کنید که آیا بوق به‌طور مداوم شنیده می‌شود یا خیر. در صورت عدم بوق، احتمالاً مشکل دارد.
عملکرد مدار:
- اگر مدار الکتریکی به‌درستی کار نمی‌کند یا گاهی اوقات دچار قطع و وصل می‌شود، این میتواند نشانه‌ای از وجود لحیم سرد باشد.
حرارت:
- اگر پس از مدت کوتاهی از کارکرد مدار، قسمتی که مشکوک به لحیم سرد است، داغ شود یا حتی منجر به سوختن قطعه‌ای گردد، این میتواند نشانی از اتصال ناپایدار باشد.
با استفاده از این روش‌ها می‌توانید به تشخیص لحیم سردی در اتصالات خود کمک کنید.
چگونه لحیم سردی یا قلع مردگی را برطرف کنیم ؟
- استفاده از هویه مناسب: برای رفع لحیم سرد، از یک هویه با توان مناسب استفاده کنید. هویه باید دما و قدرت کافی برای ذوب لحیم داشته باشد.
- پاک کردن سطح اتصال: قبل از لحیم‌کاری مجدد، اطمینان حاصل کنید که سطح اتصال کاملاً تمیز است. می‌توانید از الکل ایزوپروپیل و دستمال تمیز برای پاکسازی سطح استفاده کنید.
- بالا بردن دما: هویه را در محل اتصال نگه‌دارید تا دما به حدی بالا برود که لحیم به درستی ذوب شود.
- اضافه کردن لحیم جدید: در حین نگه‌داشتن هویه، مقداری لحیم جدید به محل اتصال اضافه کنید. این کار کمک می‌کند که اتصال بهتر و قوی‌تری با سیم و نواحی دیگر برقرار شود.
- بررسی اتصال: پس از انجام مراحل فوق، اطمینان حاصل کنید که اتصال به‌درستی و با کیفیت بالا ایجاد شده است. می‌توانید با استفاده از مولتی‌متر، اتصالات را بررسی کنید.
- اجتناب از حرارت بیش از حد: مراقب باشید حرارت بیش از حد باعث آسیب به اجزاء دیگر یا مدار نشود.
- اضافه کردن فلاکس و یا روغن لحیم: فلاکس ها و یا روغن لحیم به اتصال بهتر قطعات با لحیم کمک میکنند و برای رفع لحیم سردی استفاده از آنها توصیه می شود.
اگر این مراحل را با دقت انجام دهید، می‌توانید لحیم سردی را به‌خوبی برطرف کنید.
دیدگاه خود را بنویسید