ماژول BMS دقیقاً چه کاری انجام میدهد؟
قبل از خرید، باید بدانید بابت چه چیزی پول میدهید. یک BMS استاندارد سه وظیفه حیاتی دارد:
- محافظت در برابر شارژ بیش از حد (Overcharge Protection): به محض رسیدن ولتاژ سلول به 4.2V، جریان ورودی را قطع میکند تا باتری منفجر نشود.
- محافظت در برابر تخلیه بیش از حد (Over-discharge Protection): نمیگذارد ولتاژ سلول به زیر 2.5V یا 3V برسد (جایی که سلول آسیب شیمیایی میبیند).
- محافظت در برابر اتصال کوتاه (Short Circuit): اگر سیمهای خروجی اتصالی کنند، BMS در کسری از ثانیه جریان را قطع میکند.
نکته طلایی: BMS شارژر نیست! BMS فقط محافظ است. برای شارژ کردن، همچنان به یک منبع تغذیه یا ماژول شارژر نیاز دارید.
۲. اولین قدم انتخاب: تعداد سلولها (سری S)
اولین عددی که روی ماژولهای BMS میبینید، عدد کنار حرف "S" است. این عدد نشاندهنده تعداد سلولهای لیتیومی است که به صورت سری به هم وصل شدهاند.
- 1S (3.7V): برای تک سلولها (مثل چراغ قوههای کوچک).
- 2S (7.4V): اسپیکرهای بلوتوثی متوسط.
- 3S (11.1V - 12.6V): پرکاربردترین مدل! مناسب برای دریلهای شارژی ۱۲ ولت و مودمها.
- 4S (14.8V - 16.8V): رباتیک و دریلهای ۱۴ ولت.
فرمول: ولتاژ کاری دستگاه خود را بر 3.7 تقسیم کنید تا عدد S مورد نیاز را پیدا کنید.
دومین قدم: جریان دهی (Amps) - جایی که همه اشتباه میکنند!
بسیاری از افراد یک BMS 3S میخرند اما دریل شارژی آنها کار نمیکند. چرا؟ چون جریان لحظهای را نادیده گرفتهاند.
- جریان دائم (Continuous Current): جریانی که مدار میتواند مدام بدهد (مثلاً برای یک لامپ LED).
- جریان پیک (Peak/Instantaneous Current): جریانی که موتورهای الکتریکی در لحظه استارت میکشند.
مثال واقعی:
یک پیچگوشتی شارژی ممکن است در حالت عادی 5A مصرف کند، اما در لحظه استارت یا وقتی گیر میکند، تا 20A یا 30A جریان بکشد. اگر BMS شما ۱۰ آمپری باشد، بلافاصله برق را قطع میکند (Protection Mode).
توصیه مهندسی: همیشه ماژولی بخرید که جریان دهی آن ۲۰٪ تا ۳۰٪ بیشتر از حداکثر جریان مصرفی دستگاهتان باشد.
ویژگی بالانس (Balance): بودن یا نبودن؟
در بازار دو نوع BMS داریم: معمولی و دارای بالانسر.
در پکهای باتری قدیمی، سلولها به مرور زمان "نامتعادل" میشوند (یکی 4.1V است و دیگری 3.9V). این باعث کاهش شدید عمر پک باتری میشود.
- BMS بدون بالانس: ارزانتر، مناسب برای پروژههای ساده و ارزان.
- BMS با بالانس: این ماژولها سلولهایی که زودتر پر شدهاند را با مقاومت داخلی کمی دشارژ میکنند تا بقیه سلولها هم به سطح شارژ کامل برسند.
نتیجه نهایی: برای پروژههای گرانقیمت و دریلها، حتماً مدل بالانسر دار را تهیه کنید. ارزش هزینه اضافه را دارد.
نکات ایمنی نصب
نصب BMS نیاز به دقت دارد. اشتباه در سیمکشی مساوی است با سوختن آنی ماژول.
- ترتیب اتصال: همیشه اول سیم منفی کل پک (0V یا B-) را وصل کنید، سپس به ترتیب ولتاژهای بالاتر (3.7V, 7.4V, ...).
- سیمهای ضخیم: برای مسیرهای جریان اصلی (P+ و P-) از سیم ضخیم استفاده کنید، اما برای سیمهای نمونهبرداری ولتاژ (سیمهای نازک وسط باتریها) سیم نازک کافی است.
- تست خروجی: بعد از اتمام سیمکشی، اگر خروجی ولتاژ نداشتید، یک لحظه ورودی شارژر را متصل کنید تا BMS "بیدار" (Activate) شود.
محافظت از پروژههایتان را شروع کنید
باتری لیتیومی بدون BMS مثل رانندگی بدون کمربند ایمنی است. ریسک نکنید! ما مجموعهای از دقیقترین و باکیفیتترین ماژولهای محافظ (از ۱ سلول تا ۲۰ سلول) را برای شما موجود کردهایم.
دیدگاه خود را بنویسید