. قانون اول: ولتاژ مقدس ۴.۲ ولت
سلولهای لیتیومی یک "خط قرمز" دارند: ۴.۲ ولت.اگر ولتاژ حتی یک صدم ولت از این مقدار بالاتر برود، الکترولیت داخل باتری شروع به تجزیه شدن میکند، گاز تولید میشود و فشار داخلی بالا میرود.
- نتیجه: انفجار (Thermal Runaway).
- راهکار: هرگز، هرگز و هرگز باتری را بدون ماژول شارژر یا BMS به منبع تغذیه وصل نکنید. شارژرهای معمولی (مثل آداپتور ۱۲ ولت) قاتل باتری هستند.
۲. پدیده "بالشِ مرگ" (باد کردن باتری) 🐡
آیا تا به حال دیدهاید باتری موبایل یا پاوربانک باد کند و شبیه بالش شود؟ به این حالت Swelling میگویند. این گازها، هیدروژن و اکسیژن قابل اشتعال هستند که منتظر یک جرقهاند.
- اشتباه مرگبار: بعضیها سعی میکنند با سوزن باتری را سوراخ کنند تا بادش خالی شود. این کار یعنی خودکشی! به محض ورود اکسیژن هوا یا برخورد لایههای داخلی، باتری مثل فشفشه آتش میگیرد.
- چه کار کنیم؟ باتری بادکرده را به هیچ وجه شارژ نکنید. آن را در یک سطل پر از شن یا خاک باغچه دفن کنید و به مراکز بازیافت تحویل دهید.
۳. اتصال کوتاه: نمایش نورانی اما خطرناک
باتریهای لیتیومی مقاومت داخلی بسیار کمی دارند. این یعنی اگر قطب مثبت و منفی را (حتی برای یک ثانیه) به هم بزنید، صدها آمپر جریان آزاد میشود.
- سیمها در کسری از ثانیه ذوب میشوند.
- باتری به شدت داغ میشود و ممکن است منفجر شود.
- نکته ایمنی: همیشه وقتی با باتری کار نمیکنید، سر سیمها را چسب برق بزنید. میز کار شلوغ و پر از سیمچین و پیچگوشتی، بدترین جا برای رها کردن باتری لخت است.
۴. کیف نسوز (LiPo Guard Bag): ارزانترین بیمه عمر
اگر پهپاد (Drone) یا ماشین کنترلی دارید، احتمالاً از باتریهای لیتیوم-پلیمر (LiPo) استفاده میکنید که پوشش نرم دارند و بسیار آسیبپذیرند.
- قانون: باتری را روی فرش، مبل یا تختخواب شارژ نکنید.
- راهکار: یک "کیف شارژ نسوز" (LiPo Safe Bag) بخرید. این کیفها از الیاف شیشه ساخته شدهاند و اگر باتری داخلشان منفجر شود، آتش به بیرون سرایت نمیکند و خانه سالم میماند. قیمت این کیف یکصدم قیمت فرش اتاق شماست!
۵. بوی شیرینِ خطر! (نشتی الکترولیت)
اگر هنگام کار با باتری بویی شبیه به "لاک ناخن" یا "میوه گندیده شیرین" (بوی حلال اتر) حس کردید، فرار کنید! این یعنی بدنه باتری سوراخ شده و گازهای سمی نشت کردهاند. تنفس این گاز میتواند به ریه آسیب جدی بزند. پنجرهها را باز کنید و باتری را با دستکش ضخیم به فضای باز ببرید.
خلاصه چکلیست نجات:
- ✅ همیشه از ماژول شارژر مخصوص (مثل TP4056 یا ماژولهای USB PD) استفاده کنید.
- ✅ اگر باتری ضربه محکم خورد، آن را مدتی در فضای باز قرنطینه کنید.
- ✅ هنگام لحیمکاری روی باتری، هویه را بیش از ۳ ثانیه نگه ندارید (گرما باتری را میکشد).
- ✅ باتری بادکرده = سطل زباله بازیافت (نه سطل آشپزخانه!).
🛡️ ایمنی خریدنی است!
ما در فروشگاه نه تنها باتریهای باکیفیت و "تاریخ جدید" میفروشیم، بلکه ابزارهایی داریم که جان شما را نجات میدهند. لطفاً قبل از خرید باتری، لوازم ایمنی آن را تهیه کنید.
دیدگاه خود را بنویسید